Rektosel Hastalığı Tanısı Ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Rektosel Hastalığı; Posterior vajinal duvar prolapsusu veya bilinen adıyla rektosel yaygın olarak görülür. Anterior rektal duvarın vajina lümenine protrüzyonudur. Yani gayta yapılan rektumun ıkınma ile birlikte vajen içine sarkması, fıtıklaşmasıdır.

Rektosel Hastalığı: Çoğunluğu asemptomatiktir ve prevalansı net değildir.

Bu hastaların büyük çoğunluğu daha önce doğru teşhis konulamadığı ve tedavisi yapılmadığı için gereksiz hemoroid, anal fissür ameliyatı olmuş ve hala şikayetleri geçmeyen kadınlardan oluşmaktadır.

Genelde çok sayıda doğum yapmış kadınlarda görülür.

Rektovajınal septum (Dennonviller’s fascia) kuvvetli fibröz bir septa olup uterus, üst vajina ve rektumdan perineal yapılara doğru uzanmaktadır.

Kollojen, düz kas ve elastinden oluşur. Bu sağlam yapı defekasyonda rektumun vajinaya doğru herniasyonunu önlemektedir.

Rektosel Hastalığı Oluşma Nedenleri

Obsetrik Travma (Epizotomiler),

Vakum forseps kullanmak veya gerçekleştirilemeyen,

Doğum eylemi sonrası sezeryana dönülmesi,

Kronik konstipsyon,

Puborektal sendrom gibi gevşeme bozuklukları,

Postmenepozal konnektif doku yetersizlikleri,

Histerektomi.

Rektosel Hastalığı Semptomlar

Konstipasyon,

Disparoni (Cinsel ilişki sırasında ağrı),

Ikınma (Zorlu dışkılama),

Kronik bel ağrısı,

Digitasyon (Perineal ya da vajinal baskılamayla defekasyon),

Yetersiz boşalma hissi,

Vajinal kitle (Defekasyon sonrası gaita kalma, takılma hissi),

İnkontinens (Gaz - gaita kaçırma),

Pelvik ağrı.

Rektoselli hastaların büyük çoğunluğu asemptomatiktir. Büyümeye eğilimli rektosellerde, rektosel kesesinin bası yaptığı durumlarda basınca bağlı pelvik ağrı, disparoni ve kronik bel ağrısı görülebilir.

Rektosel İnsidansı?

Bartram (1988) Asemptomatik kadınlarda bir nedenle çekilen defokografide %81 rektosel tespit ediyor. Olsen (1997) Pelvic organ prolapsusu ile gelen kadınların %76’sında rektosel tarif ediyor. Shorvon (1989) Asemptomatik nullipar kadınlarda defekografide %76 rektosel tespit etmiş Goh (2002) Asemptomatik nulliparlarda 1 cm üzerinde rektosel %40 oranında tespit etmiş.

Rektosel Etiyolojisi

Halen etiyolojisi net değildir. Doğum bilinen en önemli nedendir. Doğumda bebek pelvik duvarı distorsuyona uğratarak germekte ve rektovajinal septumuda içine alacak şekilde endofasial yırtıklara neden olur. Uzun süren doğum eyleminde pelvik duvarda pudental sinirde bası olmakta ve levator ani kasında parsiyel denervasyonlar oluşmaktadır.

Rektoselde Tanı

Hastalar proktoloji masasında, proktolojik değerlendirme sırasında rektal tuşe ile kontrol edilmelidir. Proktolojik masada yapılmayan muayenede rektosel atlanma ihtimali yüksektir. Etiyolojik faktörlere yönelik ayrıntılı rektal muayene yapılmalıdır.

Defekografi: Defekografi % 91-94 sensitivdir. Özellikle 2-3 cm’nin üzerindeki rektoselleri tespit etmede güvenlidir.

MRI: Dinamik MRI defokografi daha üstün bir tetkik. Global olarak pelvik yapılar hakkında bilgi verir Eşlik eden diğer pelvik taban hastalıkları değerlendirmede kullanılır.

Anorektal Manometrik Değerlendirme: Birçok seride anoraktal manometrinin rektosel için spesifik olmadığı gösterilmiş. Özellikle fekal inkontinensli vakalarda eşlik eden sfinkter bozukluklarının değerlendirilmesinde gereklidir.

Endoanal Ultrasound: Semptomatik rektoselli hastalarda endoanal usg yapılabilir. 11 semptomatik rektoselli hasta üzerinde yapılan çalışmada 11 vakadada postobstetrik perine yırtığı endoanal usg ile gösterilmiştir.

Rektosel Tedavisi

Yalnızca semptomatik rektoseller için rektosel tedavisi yapılmalıdır. Asemptomatik vakalar diğer pelvic organlar ile ilgili cerrahi sırasında tedavi edilebilirler.

Rektosel Tedavisi (Medikal): Konsevatif tedavi pelvik duvar rehabilitasyonunu kapsar. Daha çok küçük rektoseller için faydalı Vajinal duvar atrofisi olan kadınlarda oral veya topikal östrojen faydalıdır.

Rektosel Tedavisi (Botulinum Toksini): Semptomatik rektoselli olan ve çıkış obstrüksüyonu olan 14 hastada botox kullanılarak paradoksal olarak puborektal kontraksiyonların inhibisyonu ile semptomatik iyileşme sağlanmıştır.

Rektosel Tedavisi Cerrahi: Çeşitli cerrahi yaklaşımların ortak amacı:

Semptomatik iyileşmeyi sağlama,

Anatominin düzeltilmesi,

Defekasyonun sağlıklı olması,

Seksüel fonksiyonların devamlılığı.

Transvajinal Sütür ile Onarım

Rektovajianl septumun yan-yan plikasyonu ile yeniden yapılması ve levator anilerin rectum anteriorunda plikasyonu esasına dayanır. Vajinal anatomi tam düzeltilemediği için defekasyon ve seksüel semptomlarda nüksler görülür. Vajinal kontraksiyon, genita hiatus darlığı ile disparoniye neden olurken Levator anide atrofi ve skar dokusuna neden olur

Francis (1961) post.colp.sonrası %50 oranında disparonuri tarif ettiler

Kahn (1997) post. colp. öncesi %18 olan disparoni semptomunun tedavi sonrası %28 olduğunu tespit etti.

Paraiso (2001) 108 vakalık geniş seride disparonide artış tespit edilmediğini belirtiyor.

Transanal Onarım

Kolorektal cerrahlar geliştirmiştir. Rektal lümenin daraltılması esasına dayanır Özellikle ciddi outlet obsütrüksüyonu olan hastalarda önerilir. İki tabaka halinde rektal duvarın kuvvetlendirilmesi esasına dayanır .

4 yıllık takipte,

Transanal onarım ile kolp. post arasında,

Konstipasyon,

Fekal incontines,

Disparoni yönünden fark bulunmamıştır.

Mesh ile Onarım

Ciddi semptomları olan,

Rekürren posterior vaginal duvar defekti olan,

Onarım için yetersiz kalitede dokusu olan hastalarda mesh önerilir.

Rektosel Hastalığı

Posterior vajınal duvar prolapsusu veya bilinen adıyla rektosel yaygın olarak görülür. Anterior rektal duvarın vajına lümenine protrüzyonudur. Yani gayta yapılan rektumun ıkınma ile birlikte vajen içine sarkması, fıtıklaşmasıdır.

Çoğunluğu asemptomatiktir. Prevalansı net değildir. Bu hastaların büyük çoğunluğu daha önce doğru teşhis konulamadığı için gereksiz hemoroid, anal fissür ameliyatı olmuş ve hala şikayetleri geçmeyen kadınlardan oluşmaktadır.

Genelde çok sayıda doğum yapmış kadınlarda görülür.

Rektovajınal septum (Dennonviller’s fascia) kuvvetli fibröz bir septa olup uterus, üst vajina ve rektumdan perineal yapılara doğru uzanmaktadır.

Kollojen, düz kas ve elastinden oluşur. Bu sağlam yapı defekasyonda rektumun vajinaya doğru herniasyonunu önlemektedir.

Prof. Dr. Bahadır Ege’nin Google Scholar üzerinden tüm bilimsel araştırma yazılarına ulaşmak için tıklayınız.

Doktorunuza Sorun